Je hoeft het een bibliotheekprofessional niet te vertellen: lezen en het boek zijn van onschatbare waarde. Maar waarom precies? Daarover ging ik voor Bibliotheekblad in gesprek met boekwetenschapper Adriaan van der Weel, die zich al zijn hele carrière lang hard maakt voor het geschreven woord en in de bibliotheek de ultieme plek voor het aanwakkeren van diep lezen ziet.

Het afgelopen jaar kwam het gebruik van kunstmatige intelligentie wereldwijd in een stroomversnelling. Hoe kunnen we deze technologie een plek geven in de openbare bibliotheek? Ik schreef er een uitgebreid artikel over voor Bibliotheekblad.

Hoewel bibliotheken ernaar streven een breed publiek te bedienen, is hun personeelsbestand nog niet altijd even divers. Wat doen bibliotheken om hier verandering in te brengen? En hoe is het voor iemand met roots buiten Nederland om in de bibliotheeksector rond te lopen? Ik onderzocht het voor Bibliotheekblad.

Veel bibliothecarissen zullen bekend zijn met de naam Biblionef, maar wat doet deze organisatie precies? Directeur Bethzy Gianella Chiang vertelde mij voor Bibliotheekblad over de oprichting, projecten en toekomstplannen van de organisatie, die zich ervoor inzet om ieder kind ter wereld boeken en leesplezier te bieden.

Steeds meer bibliotheken saneren hun collecties cd’s, dvd’s en bladmuziek. Tegelijkertijd is er een tegenbeweging van specialisten die ervoor willen waken dat muziek compleet uit bibliotheken verdwijnt. Hoe zorgen we ervoor dat muziekcollecties een onderdeel blijven uitmaken van het aanbod van openbare bibliotheken? Ik liet ervaringsdeskundigen aan het woord in Bibliotheekblad.

Sinds dit jaar lopen in bibliotheken verspreid over heel Noord- en Zuid-Holland trainees rond. Zij bijten zich, gefaciliteerd door Probiblio, drie keer acht maanden lang vast in een opdracht voordat zij doorstromen naar een functie in de bibliotheeksector. Het doel is breed geschoolde bibliotheekmedewerkers op te leiden die de sector in de toekomst naar een hoger niveau kunnen brengen. Voor Bibliotheekblad ging ik in gesprek met de organisatie en de trainees zelf.

Collectieafdelingen maakten de afgelopen jaren minstens net zoveel ontwikkelingen door als de rest van de bibliotheken. Daarbij is steeds meer aandacht voor samenwerking met collega’s, burgers en organisaties in het werkgebied. Over die veranderingen gaan Rob Visser, voormalig hoofd team Media bij de Openbare Bibliotheek van Amsterdam (OBA), en Sarah van Vuuren, collectioneur bij Bibliotheek Rotterdam, met elkaar in gesprek voor Bibliotheekblad.

De openbare bibliotheek is de plek van breed beschikbare, vrij toegankelijke en betrouwbare kennis. Waar op het internet vinden we een digitaal equivalent? Precies: bij Wikipedia. Daarom slaan moederorganisatie Wikimedia en bibliotheken maar al te graag de handen ineen – zowel in Nederland als in het buitenland. Ik schreef erover voor Bibliotheekblad.

Na een lange geschiedenis kwam begin dit jaar een einde aan de Stichting Pluscollecties. Wat heeft dit gremium al die decennia voor het Nederlandse bibliotheekwerk betekend? En hoe worden de taken van deze stichting in de toekomst in het veld belegd? Daarover ging ik voor Bibliotheekblad in gesprek met verschillende betrokkenen.

De verschillende afdelingen van bibliotheekorganisaties staan allang niet meer op zichzelf: ze werken steeds meer met elkaar samen om bezoekers en leden zo goed mogelijk van dienst te zijn. Dat geldt ook voor collectioneurs en programmeurs. Hoe kunnen zij samenwerken om zo de klant te verleiden en inspireren? Ik schreef erover voor Bibliotheekblad.

Jaarlijks wordt de NBD Biblion Award voor de beste bibliotheek van Nederland uitgereikt. Bibliotheken kunnen zichzelf of anderen aanreiken voor deze prestigieuze prijs. De winnaar wordt in november bekendgemaakt. De komende edities verzorg ik de journalistieke productie, in de vorm van verslagen en artikelen over de genomineerde bibliotheken en de winnende bibliotheek.

Bibliotheken worden grotendeels gefinancierd door de lokale overheid. Toch vinden steeds meer bibliotheekorganisaties alternatieve financieringsbronnen, bijvoorbeeld in de vorm van subsidies van andere partijen. Waar kunnen bibliotheken allemaal terecht, en aan welke eisen moeten ze voldoen? Ik onderzocht het voor Bibliotheekblad.

Al sinds de opheffing van de laatste opleiding voor bibliothecarissen worstelt de branche met het bijscholen van haar medewerkers. Met Jannie van Vugt en Kirsten Sinke aan het roer worden de komende tijd nieuwe stappen gezet richting een nieuwe brancheopleiding. Ik interviewde hen voor Bibliotheekblad over dit project.

Poëzie is weggelegd voor een select groepje lezers, is vaak het idee. Toch besteedt de bibliotheek graag aandacht aan poëzie, bijvoorbeeld in het kader van de Poëzieweek, die van 26 januari tot 1 februari 2923 voor de elfde keer plaatsvond. Hoe geef je poëzie een goede plek in de bibliotheek? Daarover ging ik voor Bibliotheekblad in gesprek met verschillende experts.

Hoe geef je bibliotheekleden inspiratie voor hun volgende leeservaring? Met dat vraagstuk gingen de KB, POI’s en lokale bibliotheken een paar jaar geleden aan de slag. Het antwoord lag in collectieblueprints: webpagina’s die bibliotheken kunnen gebruiken om hun leden van inspiratie te voorzien. Bibliotheekmedewerkers uit het hele land werken mee om de pagina’s te vullen. Ik sprak erover met betrokkenen voor Bibliotheekblad.

Na vijf jaar Jong Bibliotheek Netwerk (JBN) leek het de oprichters tijd voor een feestje. Door de coronaperiode werd die lustrumviering helaas een jaar vertraagd, maar daardoor was er des te meer tijd om ons te verheugen op een dagvullend programma met sprekers uit allerlei hoeken – typerend voor de breedheid van de taken van de bibliotheek en de veelheid aan rollen die ook jonge medewerkers daarbinnen oppakken. Ik deed verslag van de dag voor Bibliotheekblad.

Deze zomer organiseert Bibliotheekblad, het vakblad voor bibliotheekprofessionals, een schrijfwedstrijd voor alle liefhebbers van de bibliotheek. Het thema is: wat betekent de bibliotheek voor jou? Inzendingen mogen de vorm hebben van een verhaal, gedicht, rap of andere tekstuele vorm. Ik verzorg de coördinatie van de wedstrijd en maak een selectie, die wordt voorgelegd aan de jury.

Kan een computer net zo goed een tekst schrijven over een boek als een mens? NBD Biblion gelooft van wel. Zij zet vol in op automatisch metadateren: het toedichten van kenmerken over een tekst via technologie. Dat betekent echter wel dat alle zevenhonderd recensenten de deur worden gewezen. Een webinar bood uitleg. Ik deed verslag voor Bibliotheekblad.

Bibliotheken en gemeenten: ze kunnen niet zonder elkaar. Rondom de gemeenteraadsverkiezingen staat die band extra op scherp. Hoe bereiden lokale bibliotheken zich voor op deze verkiezingen? Daarin gaven Rixt Heegma, directeur van de Bibliotheken Mar en Fean, en Georges Elissen, projectleider bij Rijnbrink, mij voor Bibliotheekblad inzicht.

De bibliotheek is voor iedereen. Althans, dat roepen we als sector graag. Een inclusieve bibliotheek zit ‘m in een divers personeelsbeleid, maar net zo goed in een even evenwichtige vertegenwoordiging van verschillende landen, volkeren, culturen en seksuele voorkeuren in het boekenaanbod. Hoe krijg je je collectie inclusief? Ik onderzocht het voor Bibliotheekblad.

Sinds 1 oktober is het Bibliotheekconvenant van kracht, waarin afspraken zijn gemaakt over de drie maatschappelijke opgaven die bibliotheken de komende drie jaar gaan aanpakken. Voor Bibliotheekblad ging ik in gesprek met Tineke van Ham (voorzitter van Stichting Samenwerkende POI’s Nederland), Lily Knibbeler (directeur van de KB) en Anton Kok (directeur van de Vereniging van Openbare Bibliotheken) over hun visie op de bibliotheek van de nabije toekomst.

Schrijvers zijn de basis van onze branche, vindt Anne Zeegers, directeur van De Schrijverscentrale: zij maken tenslotte de verhalen die worden verspreid. In korte tijd tuigde zij samen met haar team en auteurs Schrijver op je scherm op, waarbij auteurs scholen en bibliotheken digitaal bezoeken. Ik interviewde haar voor Bibliotheekblad over dit project.

Het Nationale Bibliotheekcongres vond dit jaar niet op één dag plaats, maar was verspreid over maar liefst drie dagen en locaties door het hele land. Op 22, 23 en 24 maart reisde het congres achtereenvolgens langs De Nieuwe Kolk in Assen, het Klokgebouw in Eindhoven en Flint in Amersfoort. Daar gingen bibliotheekprofessionals aan de slag met een van de meest urgente thema’s van onze tijd: digitaal burgerschap. Ik bracht verslag uit voor Bibliotheekblad.

Het coronavirus houdt ook de Nederlandse bibliotheeksector in zijn greep. Hoe deed het coronavirus de afgelopen weken langzaam maar zeker zijn invloed gelden en op welke inventieve manieren zetten bibliotheken hun werkzaamheden voort? Een terugblik en een stand van zaken lees je in mijn artikel voor Bibliotheekblad.

Een eigentijdse woonwinkel waarin boeken de sfeermakers zijn. Die indruk krijgt de bezoeker wanneer hij via de rode loper cultuurcentrum CulturA & Zo in Nootdorp betreedt. Eind 2019 opende het vernieuwde gebouw haar deuren en onlangs verwelkomde men reeds de 55.000ste bezoeker. De Koninklijke Bibliotheek (KB) besloot een college aan het succesverhaal te wijden, waarin ook de grote invloed van het StoryHouse in Chester een prominente plaats kreeg.

Op vrijdag 24 januari vond in het Haagse Mauritshuis het symposium De bieb in actie plaats. Bibliotheekdirecteuren en wethouders gingen in discussie over de vermaatschappelijking van de bibliotheek.
Met onder meer Mariëtte Hamer, voorzitter van de Sociaal-Economische Raad (SER), PvdA-fractievoorzitter Lodewijk Asscher en Volkskrant-columnist Sheila Sitalsing.

Met een bibliotheeksector die zo sterk in beweging is, komt ook verandering in de loopbaankansen die de bibliotheek biedt. Vergrijzing, digitalisering en bezuinigingen stellen bibliotheken en hun HR-afdelingen voor nieuwe uitdagingen. Hoeveel reden hebben we om positief of juist negatief te zijn over de loopbaanperspectieven en doorgroeimogelijkheden die de bibliotheeksector biedt?

Met een bibliotheeksector die zo sterk in beweging is, komt ook verandering in de loopbaankansen die de bibliotheek biedt. Vergrijzing, digitalisering en bezuinigingen stellen bibliotheken en hun HR-afdelingen voor nieuwe uitdagingen. Hoeveel reden hebben we om positief of juist negatief te zijn over het loopbaanperspectief dat de bibliotheeksector biedt? Daarover ging ik voor Bibliotheekblad met experts in gesprek.

Begin dit jaar gingen ze van start: op 6 februari lanceerden de KB en de TU Delft het Future Libraries Lab, waar ontwerpers en computerwetenschappers onderzoek doen naar de behoeften rondom de toekomstige bibliotheek. Met deze samenwerking hopen de twee instituten stappen te zetten in een interdisciplinaire verkenning van de bibliotheeksector. Ik schreef erover voor Bibliotheekblad.

Met de LocHal, Tilburgs centrale vestiging, is de Nederlandse bibliotheekbranche weer een kroonjuweel rijker. Met directeur Peter Kok, manager Angélique de Kort en projectleider Pieternel Thijssen mocht ik al voor de opening een kijkje nemen bij dit baanbrekende gebouw, dat oud met nieuw verbindt.